MenopauzekliniekClick

De menopauze begrijpen

De menopauze is een klinische definitie die verwijst naar het uitblijven van de menstruatie gedurende een jaar zonder andere pathologische of fysiologische oorzaak. Het komt overeen met het stoppen van de ovariële cyclus en een daling van het oestrogeengehalte in het bloed.

Gemiddelde leeftijd: 52 jaar
95% van de vrouwen komt tussen 45 en 55 jaar in de menopauze.
We spreken van vroegtijdige menopauze bij vrouwen jonger dan 45 jaar en van voortijdige menopauze (beter gezegd: voortijdige ovariële insufficiëntie) bij vrouwen jonger dan 40 jaar (betreft 1% van de vrouwen).

>> Vroegtijdige en vroege menopauze kunnen verschillende oorzaken hebben (chirurgie, auto-immuunziekten, behandelingen, genetische factoren) en vereisen medische zorg. Over het algemeen is een hormoonbehandeling nodig om het risico van dit vroegtijdige hormoontekort (osteoporose, hart- en vaatziekten, enz.) te verminderen.

De menopauze is een permanente toestand die begint wanneer een vrouw een jaar lang geen menstruatie meer heeft gehad. Over het algemeen betekent dit het einde van de ovariële activiteit.

De perimenopauze betreft de hele periode vóór de menopauze, dat wil zeggen vanaf het moment dat de eerste symptomen optreden . Deze fase kan meerdere jaren duren en een duidelijke invloed hebben op het fysieke, mentale , sociale en professionele welzijn van de vrouw.

«Zeg eens... waar moet ik op letten om te weten waar ik me in mijn cyclus bevind? Wilt u mijn hormonen niet laten testen?»

Een bloedtest is over het algemeen niet nodig om een diagnose te stellen of een hormoonbehandeling te starten/aan te passen. De enige uitzondering betreft vrouwen met een voorgeschiedenis van hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder) of vrouwen met een hormonaal spiraaltje (Mirena).

Bij een patiënte die tussen 45 en 55 jaar vrij typische symptomen ervaart (zie hieronder), zal een hormoonbepaling geen aanvullende informatie opleveren. Integendeel, soms zal een patiënte symptomen vertonen, maar toch normale hormoonspiegels hebben. Dit kan worden verklaard door een onregelmatige hormoonactiviteit tijdens de perimenopauze.

Daarom blijft de diagnose klinisch en wordt de behandeling ook aangepast aan de klachten van de patiënte en niet aan haar bloedonderzoek.

Symptomen:

Cyclusstoornissen (verlenging of verkorting)
Opvliegers (bij 80% van de vrouwen)
Urinewegsymptomen (blaasontsteking, droogheid) (50%)
Slaapstoornissen
Stemmingswisselingen
Concentratieproblemen
Gewrichtspijn
Libidostoornissen

Een vrouw brengt ongeveer 1/3 van haar leven door in de menopauze.
De menopauze is geen ziekte, maar een nieuwe levensfase voor vrouwen die in zijn geheel moet worden beoordeeld. De menopauze gaat gepaard met een verhoogd risico op bepaalde aandoeningen (voornamelijk osteoporose, diabetes en hart- en vaatziekten) waartegen vooraf maatregelen kunnen worden genomen.

>> De levensverwachting van vrouwen blijft hoger dan die van mannen, maar de levenskwaliteit daalt sterk rond de menopauze

« Help me alstublieft... ik kan niet meer... ik kan zo niet blijven... »

De behandelingen waarover we beschikken

Er zijn verschillende soorten hormonale behandelingen (oraal, huidgels, spiraaltje) mogelijk tijdens de perimenopauze/menopauze. Sommige zijn zogenaamd continu (dagelijkse toediening van constante doses hormonen), andere zijn sequentieel met variaties in de dosis en het type hormoon binnen de maand.

Stemmingsstabiliserende behandelingen
Fezolinetant (Veoza)
Centrale antihypertensiva
Diverse voedingssupplementen
Acupunctuur , hypnose, cognitieve gedragstherapieën, yoga ...

Al deze alternatieven kunnen ook bepaalde symptomen verlichten. Het zijn benaderingen die ook als aanvulling op een hormonale behandeling kunnen worden toegepast. Op dit moment krijgen te weinig vrouwen met symptomen de mogelijkheid aangeboden om een behandeling voor de menopauze te ondergaan. Dit tekortschieten houdt nog steeds verband met een te grote (irrationele) angst voor hormonale behandelingen bij zowel patiënten als artsen.

Er is nog steeds een gebrek aan informatie op dit gebied en het is belangrijk om hier iets aan te doen, gezien de voordelen voor de gezondheid van vrouwen op korte termijn (verbetering van de levenskwaliteit) en op lange termijn (positief effect op het sterfterisico).

Het is de taak van de gynaecoloog om met zijn patiënte te praten, haar klachten te beoordelen en haar de verschillende beschikbare behandelingen voor te stellen. Vervolgens is het aan de patiënte om op basis van haar overtuigingen te beslissen wat ze wil proberen.

Wij luisteren naar u.
Wij informeren u.
Wij doen u voorstellen.
En u beslist.

Een behandeling wordt altijd voorgeschreven wanneer de arts (in overleg met zijn patiënte) van mening is dat deze haar in het algemeen ten goede kan komen. Elke behandeling wordt altijd beoordeeld op basis van een risico-batenverhouding, die duidelijk aan de patiënte wordt uitgelegd, zodat zij een weloverwogen keuze kan maken.

Er zijn momenteel voldoende studies beschikbaar om de voordelen van een goed voorgeschreven hormoonvervangende therapie aan te tonen en het is tijd dat verkeerde ideeën plaats maken voor wetenschappelijke argumenten die op solide grondslagen zijn gebaseerd.

Feiten en fabels

>> Gewichtstoename wordt niet veroorzaakt door het gebruik van hormoontherapie tijdens de menopauze. Leeftijd, sociale factoren, levensstijl en medische voorgeschiedenis zijn de belangrijkste oorzaken van gewichtstoename.

>> Het gebruik van een gecombineerde hormoonbehandeling (oestrogenen en progestagenen) gedurende vijf jaar verhoogt het risico op borstkanker NIET bij vrouwen tussen 50 en 59 jaar of bij vrouwen die binnen 10 jaar na de menopauze met de behandeling zijn begonnen. Na 13 jaar vertoonden vrouwen een licht verhoogd risico op borstkanker (negen extra gevallen van borstkanker per 10.000 vrouwen).

>> Het starten van een hormoonbehandeling vermindert het risico op osteoporotische fracturen, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten, en verbetert de levenskwaliteit aanzienlijk.

Consultaties en multidisciplinariteit

Om het voordeel voor de botten en het hart- en vaatstelsel te maximaliseren, wordt de hormoonbehandeling idealiter binnen vijf jaar na het begin van de menopauze gestart.

Het is echter nooit te laat om een arts te raadplegen en uw symptomen te bespreken.

Omdat u het hart van uw gezondheid bent en wij proberen de slagaders te zijn...

Het team

De gynaecoloog is vaak de eerste aanspreekpartner in het zorgtraject.

Hij heeft de volgende taken:

De eerste tekenen van de perimenopauze opsporen en diagnosticeren;
De patiënte informeren en geruststellen over deze overgangsperiode;
De beschikbare therapeutische opties, al dan niet hormonaal, voor te stellen;
Alle medische gegevens te verzamelen (bloedonderzoek, mammografie, screening op colorectale kanker, familiegeschiedenis, cardiovasculaire risico's, chronische behandelingen, risico op osteoporose, enz.);
De zorg te coördineren met andere specialisten voor een volledige en gepersonaliseerde behandeling.

Hij heeft een holistische benadering: hij beperkt zich niet tot de hormonale sfeer, maar bekijkt de vrouw in alle dimensies van haar fysieke, emotionele en preventieve gezondheid.

Als een echte dirigent zorgt hij ervoor dat alle betrokkenen hun rol in harmonie vervullen, zodat elke vrouw een vlotte, evenwichtige en op haar behoeften afgestemde zorg krijgt.

Omdat ook vandaag, in 2025, hart- en vaatziekten nog steeds de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen zijn en omdat preventie nog steeds duidelijk ontoereikend is, hebben we cardiologen nodig die gespecialiseerd zijn in de gezondheid van vrouwen.

Wist u dat?

Voorgeschiedenis van hypertensie tijdens de zwangerschap, pre-eclampsie, HELLP-syndroom, zwangerschapsdiabetes
Voorgeschiedenis van borstkanker met chemotherapie / radiotherapie / gerichte therapieën (Herceptin enz.)
Vroegtijdige menopauze

Al deze voorgeschiedenis kan uw risico op hart- en vaatziekten verhogen.

Volgens de Wolff Heart Federation is 35% van de sterfgevallen onder vrouwen te wijten aan hart- en vaatziekten. Dat is 13 keer meer dan het aantal sterfgevallen als gevolg van borstkanker.

Een femurhalsfractuur treft 15% van de vrouwen ouder dan 80 jaar. Bepaalde risicofactoren (laag gewicht, gebruik van corticosteroïden, roken, alcoholgebruik, vroege menopauze, enz.) verhogen uw risico op osteoporose en dus op fracturen bij een val. De reumatoloog informeert u over de mogelijke behandelingen om deze ontwikkeling te vertragen.

Veel andere aandoeningen kunnen symptomen veroorzaken die vergelijkbaar zijn met die van de perimenopauze. Het is belangrijk om alert te blijven en niet alleen op basis van de leeftijd een diagnose te stellen. Endocriene aandoeningen (schildklieraandoeningen, diabetes, hyperparathyreoïdie, enz.) moeten in gedachten worden gehouden bij enigszins atypische symptomen.

Seksualiteit is een complex onderwerp gedurende het hele leven van een vrouw. Het spreekt voor zich dat de menopauze zeker niet het einde betekent van de seksualiteit van een vrouw, maar soms is het belangrijk om te kunnen praten over alle veranderingen die u in uw lichaam en in uw relatie ondergaat. De seksuoloog begeleidt u en geeft u de sleutels om uw seksualiteit te blijven ontplooien als dat een doel is dat u met uw partner nastreeft.

Gewichtstoename is voor veel vrouwen vaak een onvermijdelijke fase tijdens de overgang naar de menopauze. Als gevolg van hormonale veranderingen en een daling van het oestrogeengehalte neemt onze basale stofwisseling af.

We ondergaan een verandering in onze lichaamssamenstelling, waarbij we spiermassa verliezen en vetmassa aankomen. Het is belangrijk om dit probleem niet alleen aan te pakken en uw voedingspatroon te herzien om veelgemaakte fouten te vermijden. Dit is een van de eerste stappen om een positieve verandering teweeg te brengen.

De menopauze blijft een overgangsperiode... Deze overgang vindt zowel op lichamelijk als op emotioneel en seksueel vlak plaats. Het is niet altijd gemakkelijk om je weg te vinden in deze emotionele turbulentie en een luisterend en professioneel oor kan jou en je omgeving, die niet altijd begrijpt wat je doormaakt, ontlasten.