Oncofertiliteit
Pluridisciplinaire aanpak van de fertiliteit
Bepaalde kankerbehandelingen zullen een negatieve impact hebben op de toekomstige vruchtbaarheid van patiëntes (of patiënten).
Behandelingen zoals chemo- of radiotherapie kunnen toxische effecten hebben op de ovariumreserve (de gametenvoorraad in de ovaria).
De leeftijd op het ogenblik van de diagnose en van de aanvang van de kankerbehandeling is dus van cruciaal belang om te weten welke technieken de vruchtbaarheidsspecialisten, in overleg met de oncologen, hun patiëntes zullen aanraden voor het behoud van hun fertiliteit.
Oncofertiliteit is de pluridisciplinaire aanpak van de vruchtbaarheid op het ogenblik dat de diagnose van kanker valt.
Meerdere technieken beschikbaar volgens de kankerbehandelingen
Cryopreservatie van ovariumweefsel:
Bij deze techniek verwijdert een arts een stuk van het ovariumweefsel via laparoscopische weg en dit onder algemene verdoving.
Enkel patiëntes die jonger zijn dan 36 jaar en een dringende chemotherapie moeten ondergaan, komen voor deze techniek in aanmerking.
Het is de enige mogelijkheid tot het bewaren van de vruchtbaarheid bij patiëntes in de prepuberteit.
Een deel van het verwijderde ovariumweefsel wordt onderzocht om er zeker van te zijn dat er geen maligne cellen zijn. De rest blijft ingevroren.
Indien na de chemotherapie de normale cycli niet terugkeren, zal het vooraf ingevroren ovariumweefsel via dezelfde laparoscopische techniek terug worden getransplanteerd.
Invriezen van eicellen en embryo's:
Op het ogenblik van de diagnose van kanker heeft de patiënte niet noodzakelijk reeds de vader van haar toekomstige kinderen ontmoet.
In dat geval is het mogelijk om ingevroren eicellen te bewaren gedurende een wettelijke periode van 10 jaar.
Bij een koppel dat nu al een zwangerschapswens heeft, is het mogelijk om embryo's te bewaren. In dat geval is de bewaringsperiode 5 jaar.
De eicelpunctie gebeurt zoals een bij een gewone wegname bij in-vitrofertilisatie onder lokale of algemene verdoving (met of zonder stimulatie).
In het geval van ingevroren eicellen, na genezing en indien de patiënte dit wenst, worden de eicellen ontdooid en bevrucht met de spermatozoïden van een partner of van een spermadonor.
In het geval van ingevroren embryo's, na genezing en indien de koppel dit wenst, worden de embryo's ontdooid en in de baarmoerder geplaatst (wettelijk mogen slechts maximum 2 embryo's per keer worden ingebracht).
In-vitrorijping:
Bij deze techniek neemt men onrijpe eicellen weg, zoals bij een standaardeicelpunctie, maar met speciale technische aanpassingen.
In een laboratoriumomgeving rijpen deze eicellen verden tot een welbepaald stadium om deze in te vriezen, ofwel met spermatozoïden te bevruchten.
In het geval van ingevroren eicellen en embryo's is het gebruik ervan enkel mogelijk na genezing van de patiënte.
Bij alle behandelingen zijn ovariële stimulaties mogelijk, net zoals bij in-vitrofertilisatie.
Bij sommige hormoongevoelige kankers krijgt de patiënte antioestrogene medicatie, maar dat beperkt niet de verschillende technieken om de vruchtbaarheid te behouden.
De keuze voor deze behandelingen gebeurt in overleg met de patiënte of het koppel; met het akkoord van een pluridisciplinair team van oncologen, radiotherapeuten, psychologen en specialisten in de medische voortplanting.
En voor de patiënten?
Een of meerdere spermastalen, verkregen door masturbatie, ondergaan een behandeling in het laboratorium om vervolgens in buisjes te worden ingevroren.